سماق روییده از گیاهی به همین نام بوده، میوه‌های آن خوشه‌ای و بعد از خشک کوبیده شده همراه غذا استفاده می‌شود، این گیاه در شهرها و مناطقی مانند تفرش، شمیران، قم، شیراز، اقلید، تبریز، رودبار می‌روید، یار همیشگی کباب و چلو کباب در فرهنگ ایرانی است و که به عنوان افزودنی و ادویه طعم خوشایندی به غذا بخشیده و در کنار آن دارای خواص فراوانی است به صورتی که در صنعت داروسازی نیز از آن استفاده می‌نمایند.
خواص سماق- موجب کاهش تب شده و درمان برای آرتروز، مشکلات تنفسی مانند برونشیت، سرماخوردگی و آنفولانزا است.
- از عواملی که باعث عفونت های ریه و دیگر اعضا می شود جلوگیری می‌کند.
- برای رفع دندان درد بسیار مفید است.
- درمان قند خون، دیابت و چاقی مفرط است.
- سرشار از ویتامین ث و اسید های چرب امگا ۳ بوده و به همین دلیل از بروز سکته و بیماری های قلبی و عروقی جلوگیری می نماید.
- شستن مو با دمکرده سماق موی را سیاه می‌نماید.
- اگر همراه گوشت خورده شود از مسمومیت گوشت جلوگیری می‌كند.
نکته: خوردن سماق تازه باعث مسمومیت می شود، به همین دلیل باید کمی صبر کرد تا خشک شود و به صورت پودر مصرف شود.طبع آن سرد است و مصرف افراطی آن باعث مسمومیت می‌شود. این محصول را باید به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری نمایید.
طرز تهیه آش سماقیکی از غذاهای اصیل ایرانیست که با استفاده از برنج یا بلغور، حبوبات، گوشت، چغندر و سماق طبخ می‌شود. در تویسرکان یا همدانی حبوباتی مانند نخود و لوبیا سفید و بلغور گندم دارد و در آن از چغندر سفید یا قرمز (لبو) استفاده می‌شود. در اینجا با طرز تهیه آش سماق تویسرکان آشنا شوید.
مواد لازم : بلغور گندم 250 گرم، 100 گرم نخود و لوبیای سفید با هم، کمی گوشت گوسفندی، یک فنجان گردو، 500 گرم خوشه نکوبیده سماق یا سه قاشق غذاخوری پودر آن، 750 گرم چغندر، یک پیاز بزرگ، چند حبه سیر، نمک و ادویه و نعنا خشک
حبوبات را از شب قبل بخیسانید تا زودتر پخته شده و نفخ آنها گرفته شود، به همراه حبوبات گوشت و بلغور را با آب بگذارید تا پخته شود. بعد از نیم پز شدن و حدود یک ساعت و نیم لبو را رنده کرده و به آش اضافه کنید.گردوها را خرد کرده و بعد بکوبید و به همراه پیاز داغ یا سیر له‌شده و زردچوبه تفت داده و در قابلمه بریزید.
سماق خوشه‌ای یا پودر را در آب ولرم حدود 20 دقیقه ریخته، از صافی عبور دهید و آب آن را به بقیه مواد بیفزایید و زمان دهید تا جا بیفتد برای تزئین از پیاز داغ و نعنا داغ استفاده کنید.
